9 grudnia 2021 roku w Dębicy, w Domu Kultury „Mors”, w ramach III Kongresu Demograficznego 2021-2022, odbyła się konferencja pt.: „Powiatowy wymiar sytuacji demograficznej”. Jej celem było przedstawienie uwarunkowań ludnościowych w poszczególnych powiatach województwa podkarpackiego oraz wpływu problemów demograficznych na życie społeczno-gospodarcze Podkarpacia.
Zebranych gości powitał starosta dębicki Piotr Chęciek, a konferencję otworzyła przewodnicząca Rządowej Rady Ludnościowej, prof. dr hab. Józefina Hrynkiewicz. Następnie dyrektor Urzędu Statystycznego w Rzeszowie, dr Marek Cierpiał-Wolan, przedstawił sytuację demograficzną województwa podkarpackiego. Podkarpacie, podobnie jak i inne województwa w Polsce, od kilkunastu lat boryka się z problemem depopulacji i zwiększającą się liczbą osób w wieku poprodukcyjnym. Został również poruszony problem zmian demograficznych w podkarpackich powiatach.
Następnie głos zabrała wicedyrektor Wydziału Polityki Społecznej Podkarpackiego Urzędu Wojewódzkiego, Jolanta Tomczyk-Fila, mówiąc o roli samorządów powiatowych w identyfikacji potrzeb zdrowotnych mieszkańców oraz o możliwości ich zaspokojenia. Natomiast prof. Uniwersytetu Rzeszowskiego, dr hab. Anna Barwińska-Małajowicz wystąpiła z referatem „Samorząd powiatu wobec problemów rynku pracy i edukacji zawodowej”, określając zadania, jakie stoją obecnie przed samorządami w tych kwestiach.
Na konferencji, dyrektor Instytutu Ekonomii i Finansów Uniwersytetu Rzeszowskiego, prof. UR, dr hab. Ryszard Kata oraz pełniąca obowiązki kierownika Podkarpackiego Ośrodka Badań Regionalnych Urzędu Statystycznego w Rzeszowie, Bernadeta Ziomek-Niedzielska, zaprezentowali wstępne dane Powszechnego Spisu Rolnego 2020 w przekroju ogólnopolskim i regionalnym.
Z kolei z-ca dyrektora Wydziału Środowiska i Rolnictwa Podkarpackiego Urzędu Wojewódzkiego, dr inż. Stanisław Zając omówił kierunki zmian i propozycje działań na rzecz podkarpackiego rolnictwa i szans jego rozwoju.
Na koniec pierwszej części konferencji wystąpiła prof. Uniwersytetu Rzeszowskiego dr hab. Krystyna Leśniak-Moczuk, przedstawiając na podstawie przeprowadzonych badań, zmiany sytuacji materialnej mieszkańców podkarpackich wsi oraz ich status społeczny.
W drugiej części konferencji odbył się panel dyskusyjny pt.: „Samorządy powiatowe oraz starostowie województwa podkarpackiego wobec wyzwań demograficznych”. Wprowadzeniem do panelu był referat dyrektor Departamentu Polityki Senioralnej Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej Lidii Ułanowskiej nt. społecznych zadań powiatów. Z kolei z-ca dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Rzeszowie Jacek Cichy omówił udziały w podatkach realizowanych przez powiaty w województwie podkarpackim w porównaniu z wynikami krajowymi za lata 2019/2020.
Następnie przystąpiono do dyskusji panelowej, której moderatorem był prof. Uniwersytetu Rzeszowskiego dr hab. Grzegorz Ślusarz. W dyskusji wzięli udział starosta dębicki Piotr Chęćka, starosta rzeszowski Józef Jodłowski, starosta leski Andrzej Olesiuk i starosta mielecki Stanisław Lończak.
Uwarunkowania demograficzne mają obecnie bardzo duży wpływ na rozwój poszczególnych powiatów i gmin. Wpływają zarówno na rynek pracy, zmiany cywilizacyjne, poziom życia, stosunki społeczne i rozwój gospodarczy regionu.
