Statystyka publiczna na zewnętrznej granicy UE na terenie Polski
W związku z tym, że w dniu 28 marca 2008 r. Premierzy Polski i Ukrainy podpisali w Kijowie umowę o zasadach małego ruchu granicznego, która została parafowana w dniu 4 marca 2008 r. przez ministrów spraw zagranicznych Polski i Ukrainy, Statystyka Publiczna opracowała charakterystykę obszarów przygranicznych.
Od roku 2010 monitorowaniem zjawisk społeczno-gospodarczych (np. sytuacja demograficzna, podmioty gospodarki narodowej) prowadzonym przez statystykę publiczną dla obszarów przygranicznych objęto całą zewnętrzną granicę Unii Europejskiej na terenie Polski.
W dniu 12 lutego 2010 r. podpisana została Umowa między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Republiki Białorusi o zasadach małego ruchu granicznego. W dniu 22 czerwca 2010 r. podpisana została ustawa o ratyfikacji Umowy. Umowa wymaga ratyfikacji przez stronę białoruską.
W dniu 27 lipca 2012 r. weszła w życie Umowa między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Federacji Rosyjskiej o zasadach małego ruchu granicznego, podpisana w Moskwie 14 grudnia 2011 r. Od 4 lipca 2016 r. pozostaje ona zawieszona.
Strefa przygraniczna przy zewnętrznej granicy Unii Europejskiej na terenie Polski zdelimitowana została na podstawie powyższych umów.
Począwszy od danych za 2016 r. monitoringiem zjawisk społeczno-gospodarczych (np. podmioty gospodarki narodowej) objęte zostały obszary przygraniczne, zarówno przy granicy zewnętrznej, jak i wewnętrznej Unii Europejskiej na terenie Polski.
Na potrzeby charakterystyki obszarów przygranicznych na terenie Polski zdelimitowany został obszar przygraniczny (strefa przygraniczna). Obejmuje on miasta na prawach powiatu i powiaty, których siedziba władz zlokalizowana jest w odległości do 50 km od granicy Polski z krajami sąsiadującymi lub od linii brzegowej Morza Bałtyckiego.
Raporty z badań
W III kwartale 2008 r. wznowiono badanie obrotu towarów i usług w ruchu granicznym, początkowo na granicy polsko-ukraińskiej, a od 2010 r. na całej zewnętrznej granicy Unii Europejskiej na terenie Polski. Urząd Statystyczny w Rzeszowie opracował metodologię i organizację badania, które jest przeprowadzane w cyklach kwartalnych. Jest to częściowa kontynuacja badania obrotów towarowych w ruchu granicznym prowadzonego przez GUS w latach 1994-2002. Badanie dostarcza informacji na temat wysokości i struktury wydatków poniesionych przez cudzoziemców w Polsce i Polaków za granicą. Dotyczy obrotu nierejestrowanego na zgłoszeniach celnych. Od roku 2014 „Badanie obrotu towarów i usług w ruchu granicznym na zewnętrznej granicy Unii Europejskiej na terenie Polski” (oraz badania „Turystyka zagraniczna” i „Aktywność turystyczna Polaków”) zostają zastąpione przez zintegrowane badania w zakresie podróży: „Podróże nierezydentów do Polski. Ruch pojazdów i osób na granicy Polski z krajami Unii Europejskiej” oraz „Uczestnictwo mieszkańców Polski (rezydentów) w podróżach”.
Ruch graniczny oraz wydatki cudzoziemców w Polsce i Polaków za granicą (kwartalnie)
Ruch graniczny oraz wydatki cudzoziemców w Polsce i Polaków za granicą (rocznie)
Badanie obrotu towarów i usług na zewnętrznej granicy Unii Europejskiej na terenie Polski
Informatory o badaniach
Informator o badaniach i opracowaniach dotyczących obszarów transgranicznych
Dane wynikowe z zakresu podróży krajowych i zagranicznych są dostępne m.in. w publikacji branżowej GUS:
Infografika
Turystyka na obszarach transgranicznych w 2019 roku
Podróże mieszkańców Polski 2020
Ludność na obszarach transgranicznych 2018
Opracowania sygnalne
Charakterystyka obszarów przygranicznych na terenie Polski. Podmioty gospodarki narodowej
Badania transgraniczne na wschodniej granicy
Charakterystyka pogranicza polsko-ukraińskiego
Charakterystyka pogranicza polsko-ukraińskiego. Budżety gmin
Charakterystyka pogranicza polsko-ukraińskiego. Ochrona środowiska
Charakterystyka pogranicza polsko-ukraińskiego. Ochrona zdrowia
Charakterystyka pogranicza polsko-ukraińskiego. Rynek pracy
Analizy i opracowania zbiorcze
Potencjał społeczno-gospodarczy Euroregionu Karpackiego
Analiza sytuacji społeczno-gospodarczej pogranicza polsko-ukraińskiego
Obszary transgraniczne Polski, Słowacji i Ukrainy - czynniki progresji i peryferyzacji
Pogranicze polsko-słowacko-ukraińskie
Pogranicze polsko-ukraińskie; województwo podkarpackie i lubelskie
Pogranicze polsko-ukraińskie w liczbach
Informacje i opracowania statystyczne
Powierzchnia i ludność na obszarach przygranicznych przy zewnętrznej granicy UE na terenie Polski